Chính sự thay đổi nhu cầu, thị yếu của người tiêu dùng đã đang đặt ra cho nền sản xuất xã hội của chúng ta những yêu cầu bức thiết của một nền sản xuất nông nghiệp, “sản xuất nông nghiệp hữu cơ – phát triển kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, gắn với du lịch sinh thái, trải nghiệm”.

Đức Thọ là huyện có điều kiện tự nhiên khá thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Với tổng diện tích đất tự nhiên gần 20.520 ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp gần 11.000 ha (chiếm 53%), đất đai tương đối bằng phẳng; hệ thống kênh mương thủy lợi, giao thông nội đồng ngày càng được đầu tư bài bản phục vụ đắc lực cho công tác sản xuất; người dân Đức Thọ vốn được biết đến là những người chịu thương, chịu khó, siêng năng cần mẫn, ham học hỏi, sáng tạo trong lao động, đặc biệt là có trình độ thâm canh cao trong sản xuất nông nghiệp, dám đổi mới và tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Nên từ lâu nông nghiệp Đức Thọ được biết đến là vựa lúa của tỉnh Hà Tĩnh, với năng suất bình quân từ 62 – 64 tạ/ha.
Tuy nhiên, một nghịch lý là cùng với việc nâng cao năng suất, sản lượng cây trồng trên từng đơn vị diện tích là tình trạng người dân quá lạm dụng vào các loại hóa chất độc hại dẫn đến ô nhiễm môi trường đất, môi trường nước, làm suy giảm tính chất đa dạng sinh học. Mặt khác, để có thời gian rảnh rổi, có thể làm thêm các ngành, nghề khác người dân cũng dần bỏ các hình thức canh tác truyền thống như: phương pháp cày ải, phơi khô đất, làm cỏ, sục bùn, bón phân chuồng, phân xanh, xen canh tăng vụ.v.v… điều này làm cho đất sản xuất nông nghiệp ngày càng bị chai sạn, bạc màu.v.v… những vấn đề trên lâu dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, sản lượng cây trồng và ảnh hưởng đến môi trường sống cũng như sức khỏe con người.

Để khắc phục tình trạng trên, đồng thời từng bước đưa nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 16/6/2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về “nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Nghị quyết Đại hội lần thứ XIX của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh vào thực tiễn cuộc sống; Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã liên tiếp ban hành Nghị quyết số 04, số 09 về phát triển kinh tế nông nghiệp và tập trung tích tụ ruộng đất, ban hành Chị thị số 40 của Ban Thường vụ Huyện ủy về “tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo sản xuất nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn trên địa bàn huyện giai đoạn 2024 – 2025 và những năm tiếp theo”. Sự lãnh đạo, chỉ đạo đó cho thấy, huyện Đức Thọ đang rất quyết tâm trong việc định hình và xác định hướng đi mới cho nền sản xuất nông nghiệp của huyện nhà, đó là sản xuất nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn.

“Nông nghiệp hữu cơ là một hình thức canh tác nông nghiệp tránh hoặc loại bỏ phần lớn việc sử dụng phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu, các chất điều tiết tăng trưởng của cây trồng và các chất phụ gia trong thức ăn gia súc. Nông nghiệp hữu cơ chính là giải pháp lớn để hướng tới nền sản xuất nông nghiệp sạch.
Mục đích hàng đầu của nông nghiệp hữu cơ là tối đa hóa sức khỏe và năng suất của các cộng đồng độc lập về đời sống đất đai, cây trồng, vật nuôi và con người. 
Kinh tế tuần hoàn là một khai niệm hoàn toàn mới, hiện nay chưa có một khái niệm nào thật đầy đủ về nội dung này, song có thể hiểu kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là việc áp dụng các tiến bộ khoa học - công nghệ và tái chế chất thải, phụ phẩm trong quá trình sản xuất để tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao, giảm lãng phí và ô nhiễm môi trường. Điều này cũng giúp nâng cao nhận thức của người dân về tái sử dụng phụ phẩm và bảo vệ môi trường, từ đó tạo ra các sản phẩm chất lượng cao, an toàn, thân thiện môi trường, hướng tới nền nông nghiệp xanh. Kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp là một dạng nông nghiệp sinh thái.”

Không chỉ là chủ trương, quan điểm lãnh đạo, thời gian qua huyện Đức Thọ đã tổ chức xây dựng các chương trình, kế hoạch, xác định lộ trình để triển khai thực hiện. Đáng chủ ý nhất là huyện đã ký kết chương trình phối hợp với Công ty cổ phần Tập đoàn Quế Lâm triển khai xây dựng các mô hình nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn, tổ chức 02 đoàn công tác vào học tập kinh nghiệm, cử 21 đồng chí cán bộ và các hộ dân tham gia học nghề; chỉ đạo xây dựng 15 mô hình nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn, trong đó chăn nuôi lợn 05 mô hình, 01 mô hình chăn nuôi bò, 01 mô hình chăn nuôi gà, sản xuất gần 20 ha lúa tại 3 xã Bùi La Nhân, Lâm Trung Thủy và Yên Hồ. Xây dựng 01 cửa hàng tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ tại thị trấn Đức Thọ. Phối hợp với Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (tỉnh Ninh Bình) tổ chức triển khai xây dựng mô hình trồng dứa an toàn theo hướng liên kết tiêu thụ sản phẩm; huyện còn khuyến khích các hộ dân ứng dụng các quy trình sản xuất hữu cơ để xây dựng các mô hình kinh tế gắn với du lịch trải nghiệm; khuyến khích các hộ dân xây dựng hệ thống nhà màng, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất để từng bước loại bỏ các yếu tố hóa học, thuốc bảo vệ thực vật trên cây trồng, vật nuôi, đồng thời tăng giá trị kinh tế, mang lại thu nhập ngày càng cao cho người nông dân.v.v..

Quá trình xây dựng và định hình nền nông nghiệp hữu cơ, phát triển kinh tế tuần hoàn trên địa bàn huyện tuy chỉ mới bắt đầu, phía trước còn có nhiều khó khăn, thách thức như: tư duy sản xuất truyền thống của người nông dân; chi phí sản xuất, vận chuyển, chế biến sẽ cao hơn các sản phẩm sản xuất truyền thống, nên giá bán ra thị trường sẽ khó cạnh tranh với các sản phẩm khác; niềm tin của người tiêu dùng .v.v… do đó, để nông nghiệp Đức Thọ phát triển theo hướng bền vững, sản xuất vì mục tiêu và giá trị con người, vì môi trường sống tươi đẹp của vùng nông thôn, thì sự quyết tâm chính trị của huyện là chưa đủ, mà cần phải có sự chung tay vào cuộc của chính mỗi người dân./.